BALKANLAR'DA
OSMANLILAR'A KARSI KURULAN ILK ITTIFAK VE SIRP SINDIGI SAVASI
Osmanlilar, ele geçirdikleri yerlerde
teskilât kurup arazi islerini tanzim etmeye çalisirlarken, Sirp ve Bulgarlar da Edirne
ile Filibe'nin geri alinmasi için faaliyetlerde bulunup papa vasitasiyle Avrupa'yi
harekete geçirmek istiyorlardi. 1364 yilinda Filibe'yi Osmanlilara teslim ederek ailesi
ile birlikte Sirbistan'a gitmis olan Rum kale komutani, Sirbistan krali besinci Uros'a bas
vurarak Türk kuvvetlerinin azligindan bahis ile onu Osmanlilar aleyhine kiskirtir. Sayet
simdi bu isin üzerine ciddiyetle varilmaz ve göz yumulacak olursa vaziyetin ileride çok
daha vahim olacagini bildirir. Bundan baska Papa V. Urban'in tesviki ile Macar Krali Layos
basta olmak üzere Bulgar, Sirp, Eflak ve Bizanslilar arasinda bir ittifak saglanir.
Balkanlar üzerinde bir nüfuz kurmak isteyen Macar Krali, bu ittifak neticesinde
Osmanlilara karsi yapilan sefere bizzat istirak eder. Müttefik kuvvetlerin, Türkleri
Balkanlardan atmak için Meriç vadisi boyunca Edirne'ye dogru yürümesi üzerine
Edirne'de bulunan Lala Sahin Pasa, bu tehlikeli durum karsisinda derhal Bursa'da bulunan
Sultan I. Murad'a haber göndererek yardim ister. O, bununla da kalmayarak, maiyyetindeki
komutanlardan Haci Ilbeyi'ni de 10.000 kisilik bir kuvvetle ileri gönderir. Haci Ilbeyi,
müttefikler Meriç nehrini geçtikten sonra onlara yetisebilmisti.
Haci Ilbeyi, Meriç nehrini geçen ve
kendilerine mukabele edilmedigi için pervasizca hareket eden düsmanin gaflet ve
sarhoslugundan istifade edip cesurane bir karar verir. Haci Ilbeyi 10.000 kisilik akinci
kûvveti ile gece yarisi düsman ordugâhina üç koldan baskin yapar. Asil büyük Türk
ordusunun kendilerini bastigini zanneden Haçlilar, büyük bir bozguna ugradilar. Bir
kismi kirildi, bir kismi da Meriç'te boguldu. Gün dogarken kalabalik düsman ordusunun
imha edilmeyen döküntüleri kendilerini Meriç nehrine zor attilar. Bunlardan büyük
bir kismi da nehirde boguldu. Macar krali Layos ise canini zor kurtardi. Rivayete göre bu
kurtulusunu devamli olarak boynuna asili vaziyette üzerinde tasidigi Meryem'in tasvirine
haml ettigi için memleketine döndügünde bir sükrane isareti olarak onun adina bir
kilise yaptirmisti.
Osmanli tarihlerinde Sirp Sindigi, yabanci
tarihlerinde ise Meriç veya Çirmen muharebesi diye bildirilen bu zafer ile Edirne ve
Bati Trakya daha da emniyet altina alindi. Meriç nehri ise tamamen Osmanli kontrolüne
girdi. Bu savasla Avrupa'da Osmanlilara karsi yapilan müsterek bir mukavemete büyük bir
darbe indirildi. Sirp Sindigi savasi ile Türklerin Rumelide sür'atle ilerlemeleri
saglandi. Bu sayede, Bosna'da oldugu gibi Balkan devletleri üzerinde de hakimiyet tesis
etmek isteyen Macarlarin nüfuzu kirilmis oldu.
Macarlarla Türkleri ilk defa karsi karsiya
getiren bu savas, düsmanda öyle bir korku izi birakmistir ki, Hammer'in ifadesiyle bu
korkuyu ancak Hunyad (Kazikli Voyvoda) gibi birisi onu izale edebilmistir.
Osmanlilarin, Balkanlardaki basarisi, Papa'yi
yeni bir ittifak kurulmasi arayis ve tesebbüsüne sevk etti. Bizans Imparatoru, Macar
Krali ve Italya'daki prenslerle is birligi yapmaya çalisan Papa, Türklere karsi Haçli
seferi açildigini bildiren bir bildiri yayinladi. Ancak buna tek ciddi cevap, Savoy
Dükü U. Amadeo'dan geldi. Amadeo'ya bagli bir filo, 1366 yilinda
Gelibolu'yu ele geçirip tekrar Bizanslilara
verdi. Fakat bu sirada Türkler, Trakya bölgesine, durumun kendilerini pek etkilemeyecegi
kadar yerlesmislerdi. Zaten kisa bir süre sonra Gelibolu tekrar alinacakti.
Sultan Murad, müttefik düsman kuvvetlerinin
Edirne üzerine geldikleri haberini alinca derhal kuvvetlerini toplayip yola koyuldu.
Fakat daha önce yol üzerinde bulunan ve icabinda Rumeli'den dönerken korsan gemileri
ile kendilerini tehdid edecek olan ve Katalan'larin elinde bulunan Biga'yi bizzat kendisi
karadan, Edincik ve Gelibolu'dan getirttigi donanma da denizden muhasara etmisti. Böylece
hem denizden hem de karadan kusatma altina alinan Biga zapt edilmisti. Biga'nin fethi
esnasinda Sirp Sindigi zaferinin haberi gelmisti. Sultan buna çok sevinmis ve Allah'a
hamd etmisti. Sultan Murad, Biga'daki evlerin gazilere taksim edilmesi ve kiliselerin cami
haline getirilmesini de emr etmisti. Biga'nin fethinden sonra Bursa'ya dönen Sultan
Murad, Sirp Sindigi muzafferiyetinin sükranesi olarak Bilecik'te bir cami. Yenisehir'de
bir imâret ve Gazi Erenlerden Postin pus Baba'ya bir tekke; Bursa hisarinda bir cami ile
Çekirge'de bir imâret, medrese, kaplica ve han yaptirmisti. Sultan Murad'in yaptirdigi
bu hayir isleri ile ilgili olarak vakfiyesinden ögrendigimize göre o, bütün bunlari
ahiret azigi olarak insa ettirmis ve bunlara vakiflar tahsis etmistir.
Anlasildigi kadari ile Osmanlilar, Trakya'da
kazandiklari bu Sirp Sindigi zaferi ile gururlanip gevsemediler. Gerçek gayeleri,
Balkanlar'da yerlesip yurt tutmak oldugundan bu Haçli seferi kendilerini ikaz ettigi
için arkadan gelecek olan tehlikelere karsi daha çok hazirlikli bulunmayi gerektiren
tedbirleri almaktan geri kalmadilar. Muharebe ve dönemin siyasî olaylari icabi 1365
yilinda devlet merkezini Bursa'dan Edirne'ye nakl ettiren Sultan Murad, kilicini yeniden
kinindan çikarmak lazim geldigini anlamisti. Zira barut kokusunu yakindan almaya baslayan
Hiristiyanlik âlemi, artik kendileri için ortaya çikan bu tehlikenin farkina varmis
bulunuyordu. Bu sebeple Haçli seferlerini bir daha denemek isteyeceklerdi. Merkezin,
Edirne'ye nakl edilmesinden sonra bu yeni taht sehri, saray, cami, medrese, imâret gibi
hayir eserleri ile dolduruldu.
OSMANLILAR'A KARSI KURULAN ILK ITTIFAK VE SIRP SINDIGI SAVASI
Osmanlilar, ele geçirdikleri yerlerde
teskilât kurup arazi islerini tanzim etmeye çalisirlarken, Sirp ve Bulgarlar da Edirne
ile Filibe'nin geri alinmasi için faaliyetlerde bulunup papa vasitasiyle Avrupa'yi
harekete geçirmek istiyorlardi. 1364 yilinda Filibe'yi Osmanlilara teslim ederek ailesi
ile birlikte Sirbistan'a gitmis olan Rum kale komutani, Sirbistan krali besinci Uros'a bas
vurarak Türk kuvvetlerinin azligindan bahis ile onu Osmanlilar aleyhine kiskirtir. Sayet
simdi bu isin üzerine ciddiyetle varilmaz ve göz yumulacak olursa vaziyetin ileride çok
daha vahim olacagini bildirir. Bundan baska Papa V. Urban'in tesviki ile Macar Krali Layos
basta olmak üzere Bulgar, Sirp, Eflak ve Bizanslilar arasinda bir ittifak saglanir.
Balkanlar üzerinde bir nüfuz kurmak isteyen Macar Krali, bu ittifak neticesinde
Osmanlilara karsi yapilan sefere bizzat istirak eder. Müttefik kuvvetlerin, Türkleri
Balkanlardan atmak için Meriç vadisi boyunca Edirne'ye dogru yürümesi üzerine
Edirne'de bulunan Lala Sahin Pasa, bu tehlikeli durum karsisinda derhal Bursa'da bulunan
Sultan I. Murad'a haber göndererek yardim ister. O, bununla da kalmayarak, maiyyetindeki
komutanlardan Haci Ilbeyi'ni de 10.000 kisilik bir kuvvetle ileri gönderir. Haci Ilbeyi,
müttefikler Meriç nehrini geçtikten sonra onlara yetisebilmisti.
Haci Ilbeyi, Meriç nehrini geçen ve
kendilerine mukabele edilmedigi için pervasizca hareket eden düsmanin gaflet ve
sarhoslugundan istifade edip cesurane bir karar verir. Haci Ilbeyi 10.000 kisilik akinci
kûvveti ile gece yarisi düsman ordugâhina üç koldan baskin yapar. Asil büyük Türk
ordusunun kendilerini bastigini zanneden Haçlilar, büyük bir bozguna ugradilar. Bir
kismi kirildi, bir kismi da Meriç'te boguldu. Gün dogarken kalabalik düsman ordusunun
imha edilmeyen döküntüleri kendilerini Meriç nehrine zor attilar. Bunlardan büyük
bir kismi da nehirde boguldu. Macar krali Layos ise canini zor kurtardi. Rivayete göre bu
kurtulusunu devamli olarak boynuna asili vaziyette üzerinde tasidigi Meryem'in tasvirine
haml ettigi için memleketine döndügünde bir sükrane isareti olarak onun adina bir
kilise yaptirmisti.
Osmanli tarihlerinde Sirp Sindigi, yabanci
tarihlerinde ise Meriç veya Çirmen muharebesi diye bildirilen bu zafer ile Edirne ve
Bati Trakya daha da emniyet altina alindi. Meriç nehri ise tamamen Osmanli kontrolüne
girdi. Bu savasla Avrupa'da Osmanlilara karsi yapilan müsterek bir mukavemete büyük bir
darbe indirildi. Sirp Sindigi savasi ile Türklerin Rumelide sür'atle ilerlemeleri
saglandi. Bu sayede, Bosna'da oldugu gibi Balkan devletleri üzerinde de hakimiyet tesis
etmek isteyen Macarlarin nüfuzu kirilmis oldu.
Macarlarla Türkleri ilk defa karsi karsiya
getiren bu savas, düsmanda öyle bir korku izi birakmistir ki, Hammer'in ifadesiyle bu
korkuyu ancak Hunyad (Kazikli Voyvoda) gibi birisi onu izale edebilmistir.
Osmanlilarin, Balkanlardaki basarisi, Papa'yi
yeni bir ittifak kurulmasi arayis ve tesebbüsüne sevk etti. Bizans Imparatoru, Macar
Krali ve Italya'daki prenslerle is birligi yapmaya çalisan Papa, Türklere karsi Haçli
seferi açildigini bildiren bir bildiri yayinladi. Ancak buna tek ciddi cevap, Savoy
Dükü U. Amadeo'dan geldi. Amadeo'ya bagli bir filo, 1366 yilinda
Gelibolu'yu ele geçirip tekrar Bizanslilara
verdi. Fakat bu sirada Türkler, Trakya bölgesine, durumun kendilerini pek etkilemeyecegi
kadar yerlesmislerdi. Zaten kisa bir süre sonra Gelibolu tekrar alinacakti.
Sultan Murad, müttefik düsman kuvvetlerinin
Edirne üzerine geldikleri haberini alinca derhal kuvvetlerini toplayip yola koyuldu.
Fakat daha önce yol üzerinde bulunan ve icabinda Rumeli'den dönerken korsan gemileri
ile kendilerini tehdid edecek olan ve Katalan'larin elinde bulunan Biga'yi bizzat kendisi
karadan, Edincik ve Gelibolu'dan getirttigi donanma da denizden muhasara etmisti. Böylece
hem denizden hem de karadan kusatma altina alinan Biga zapt edilmisti. Biga'nin fethi
esnasinda Sirp Sindigi zaferinin haberi gelmisti. Sultan buna çok sevinmis ve Allah'a
hamd etmisti. Sultan Murad, Biga'daki evlerin gazilere taksim edilmesi ve kiliselerin cami
haline getirilmesini de emr etmisti. Biga'nin fethinden sonra Bursa'ya dönen Sultan
Murad, Sirp Sindigi muzafferiyetinin sükranesi olarak Bilecik'te bir cami. Yenisehir'de
bir imâret ve Gazi Erenlerden Postin pus Baba'ya bir tekke; Bursa hisarinda bir cami ile
Çekirge'de bir imâret, medrese, kaplica ve han yaptirmisti. Sultan Murad'in yaptirdigi
bu hayir isleri ile ilgili olarak vakfiyesinden ögrendigimize göre o, bütün bunlari
ahiret azigi olarak insa ettirmis ve bunlara vakiflar tahsis etmistir.
Anlasildigi kadari ile Osmanlilar, Trakya'da
kazandiklari bu Sirp Sindigi zaferi ile gururlanip gevsemediler. Gerçek gayeleri,
Balkanlar'da yerlesip yurt tutmak oldugundan bu Haçli seferi kendilerini ikaz ettigi
için arkadan gelecek olan tehlikelere karsi daha çok hazirlikli bulunmayi gerektiren
tedbirleri almaktan geri kalmadilar. Muharebe ve dönemin siyasî olaylari icabi 1365
yilinda devlet merkezini Bursa'dan Edirne'ye nakl ettiren Sultan Murad, kilicini yeniden
kinindan çikarmak lazim geldigini anlamisti. Zira barut kokusunu yakindan almaya baslayan
Hiristiyanlik âlemi, artik kendileri için ortaya çikan bu tehlikenin farkina varmis
bulunuyordu. Bu sebeple Haçli seferlerini bir daha denemek isteyeceklerdi. Merkezin,
Edirne'ye nakl edilmesinden sonra bu yeni taht sehri, saray, cami, medrese, imâret gibi
hayir eserleri ile dolduruldu.
