ISTANBUL'UN MUHASARASI VE SEHIRDE TÜRK MAHALLESININ
KURULMASI
Yildirim Bâyezid, Anadolu'daki seferlerle mesgul oldugu
sirada Bizanslilar, bu durumdan istifade ile bazi tedbirler almaya basladilar. Bu meyanda
Bizans Imparatoru loannis, ayagindaki agrilara ve yatalak bir halde bulunmasina ragmen,
Istanbul surlari ile kulelerinin bazi yerlerini tamir ettirmeye basladi. Bu durumdan
haberdar olan Yildirim Bâyezid, bu harekete çok sert bir tepki göstererek tamir
ettirilen yerlerin derhal yiktinlmasini ister. Imparator, Yildirim'in yaninda bulunan ve
tahtin yegane varisi olan Manuel'i düsünerek tamir edip yaptirdigi yerleri tekrar
yiktirir. Ancak Imparator, surlarin yiktirilmasindan kisa bir müddet sonra ölünce,
Osmanlilarla birlikte Anadolu seferlerine istirak eden ve Bursa'da bulunan Manuel, bir
yolunu bularak Bursa'dan kaçip Istanbul'a gelir ve babasinin yerine tahta oturur.
Âdet oldugu üzere, babasinin matem günlerini
geçirdikten sonra Bâyezid'in kendisine ve sehre karsi takindigi tavri düsünmeye
baslar. Bâyezid, yeni imparatordan (II. Manuel) vergi artirimi, Istanbul'da bir
Müslüman mahallesinin kurulmasi ve bir cami insasi ile bir kadi tayin etmesini ister.
Bizans tarihçisi Dukas bu konuyu su ifadelerle dile getirir:
"Bâyezid, Imparator Manuel'e elçiler göndererek,
Istanbul içerisinde Türklerin "kadi" tabir ettikleri bir hâkimin devamli
olarak bulunmasini arzu ettigini bildirdi. Bu kadi, Istanbul'da ticaretle istigal eden
veya o maksatla oraya gidecek olan Müslümanlar arasinda meydana çikacak olan muamelat
ve ihtilaflari muhakeme ve hallu fasl edecekti. Bâyezid, Müslümanlarin gâvur
mahkemesinde muhakeme olunmalarinin caiz olmadigini, müslümani, kendi hâkiminin
muhakeme etmesi icab ettigini, iftiralar ve haksizliklari, daha bir çok seylerle beraber
bildirmis, nihayet sunu da ilave etmisti: "Sana emr ettiklerimi yapmak ve taleplerimi
yerine getirmek istemezsen, kapilari kapa ve sehrin içinde hükümdarligini yap. Hariçte
bulunan her yer ve her sey kâmilen benim olacaktir." Yildirim'in bu talebi redd
edilince, Istanbul'u teslim almak için uzaktan muhasaraya basladi. 1391 senesinde
baslayan bu tazyik sonucunda Bâyezid, Istanbul surlarina kadar olan bütün Bizans
köylerini muhasaraya basladi. Bu kusatma sonunda Manuel, Istanbul'da birkaç yüz ev ile
cami ve mahkemesi olan bir Müslüman mahallesinin kurulmasini ve Haliç'in kuzey
tarafinda bir Türk garnizonunun bulunmasini kabul etti. Ayrica her sene Osmanlilara
vermekte oldugu vergiyi de artirdi.
KURULMASI
Yildirim Bâyezid, Anadolu'daki seferlerle mesgul oldugu
sirada Bizanslilar, bu durumdan istifade ile bazi tedbirler almaya basladilar. Bu meyanda
Bizans Imparatoru loannis, ayagindaki agrilara ve yatalak bir halde bulunmasina ragmen,
Istanbul surlari ile kulelerinin bazi yerlerini tamir ettirmeye basladi. Bu durumdan
haberdar olan Yildirim Bâyezid, bu harekete çok sert bir tepki göstererek tamir
ettirilen yerlerin derhal yiktinlmasini ister. Imparator, Yildirim'in yaninda bulunan ve
tahtin yegane varisi olan Manuel'i düsünerek tamir edip yaptirdigi yerleri tekrar
yiktirir. Ancak Imparator, surlarin yiktirilmasindan kisa bir müddet sonra ölünce,
Osmanlilarla birlikte Anadolu seferlerine istirak eden ve Bursa'da bulunan Manuel, bir
yolunu bularak Bursa'dan kaçip Istanbul'a gelir ve babasinin yerine tahta oturur.
Âdet oldugu üzere, babasinin matem günlerini
geçirdikten sonra Bâyezid'in kendisine ve sehre karsi takindigi tavri düsünmeye
baslar. Bâyezid, yeni imparatordan (II. Manuel) vergi artirimi, Istanbul'da bir
Müslüman mahallesinin kurulmasi ve bir cami insasi ile bir kadi tayin etmesini ister.
Bizans tarihçisi Dukas bu konuyu su ifadelerle dile getirir:
"Bâyezid, Imparator Manuel'e elçiler göndererek,
Istanbul içerisinde Türklerin "kadi" tabir ettikleri bir hâkimin devamli
olarak bulunmasini arzu ettigini bildirdi. Bu kadi, Istanbul'da ticaretle istigal eden
veya o maksatla oraya gidecek olan Müslümanlar arasinda meydana çikacak olan muamelat
ve ihtilaflari muhakeme ve hallu fasl edecekti. Bâyezid, Müslümanlarin gâvur
mahkemesinde muhakeme olunmalarinin caiz olmadigini, müslümani, kendi hâkiminin
muhakeme etmesi icab ettigini, iftiralar ve haksizliklari, daha bir çok seylerle beraber
bildirmis, nihayet sunu da ilave etmisti: "Sana emr ettiklerimi yapmak ve taleplerimi
yerine getirmek istemezsen, kapilari kapa ve sehrin içinde hükümdarligini yap. Hariçte
bulunan her yer ve her sey kâmilen benim olacaktir." Yildirim'in bu talebi redd
edilince, Istanbul'u teslim almak için uzaktan muhasaraya basladi. 1391 senesinde
baslayan bu tazyik sonucunda Bâyezid, Istanbul surlarina kadar olan bütün Bizans
köylerini muhasaraya basladi. Bu kusatma sonunda Manuel, Istanbul'da birkaç yüz ev ile
cami ve mahkemesi olan bir Müslüman mahallesinin kurulmasini ve Haliç'in kuzey
tarafinda bir Türk garnizonunun bulunmasini kabul etti. Ayrica her sene Osmanlilara
vermekte oldugu vergiyi de artirdi.
