Istanbul’da ilk metro
17 Ocak 1875 günü
Istanbul’un ilk “Yeralti treni/Metro”su hizmete girmisti. Sultan Abdülaziz
Hân’in saltanatinin son yillarinda çalismaya baslayan ve halk dilinde
“Tünel” diye anilan “Yeralti treni” on dokuzuncu yüzyil
Istanbul’undan günümüze kadar gelebilen yegâne vesait-i nakliyedir.
Karaköy’le
Beyoglu’nu birbirine baglayan ve Fransizlarca “Metro” diye anilan bu
vesait-i nakliyeye Türkçe’de “Yeralti treni” demek varken Baticiligimiz
icabi (!) “Metro” kelimesi aynen alinmis ve Istanbul’un trafik kesmekesinin
halli mevzuunda bu kelime son yillarda da sik sik tekrarlanir olmustur.
Henry Gawan adli
bir Fransiz mühendisi Dogu’ya yaptigi seyahatte -Istanbul’a da ugramis ve o
yillarda “Pera” diye anilan Beyoglu ile “Galata/Karaköy” arasini en
kisa yolla birbirine baglayan Yüksek kaldirim’dan hergün pek çok sayida insanin
inip çiktigini görüp o civarda açilacak bir yeralti yolunda isleyecek trenin büyük
bir ihtiyaca cevap verecegini düsünmüs, tabii bu arada herseyden evvel isin
“kâr” yönünü hesaplamis ve Fransa’ya döner dönmez taninmis insaat
firmalariyla temasa geçmistir.
Fransiz
firmalarindan iltifat göremeyen Henry Gawan, daha sonra Ingilizlere müracaat etmis ve
Istanbul’un ilk yeralti treni Ingilizlerce insâ olunup, tahminen yüz elli bin
Ingiliz lirasina mal olmustur.
Bes yüz elli metre
uzunlugundaki bu yeralti treni, 1914 yilina kadar Ingilizlerce isletilip bu tarihte bir
osmanli sirketine devredilmis, 1939’da ise, IETT eline geçmistir. Ikinci Dünya
Savasi’nda malzeme yoklugundan çalistirilamayan yeralti treni halen faaldir.
Çiragan Sarayi
yangini
1908
Mesrutiyeti’nin ilk Meclis-i Meb’usâni Ayasofya’daki binada toplanmis
iken, sonralari Meclis baskani Ahmed Riza’nin israriyle Çiragan Sarayi’na
tasinmistir. Bu nakil isine zamanin pâdisahi Sultan Resad muhalefet etmisse de, Ahmet
Riza Bey isi bir oldu bittiye getirmis, büyük masrafla Çiragan ta’mir olunmus, bu
arada Yildiz Sarayi’ndaki kiymetli san’at eserleri de Çiragan’a
tasinmistir!..
Bu sekilde Meclis-i
Meb’usân ittihaz edilen Çiragan Sarayi 90 yil evvel 19 Ocak 1910 Çarsamba günü
yanmis, muhtesem bina ile beraber nadide san’at eserleri ve ilk Meclis-i
Meb’usan zabitlarinin mühim bir kismi maalesef kül olmustur!..
Sözde elektrik
kontagi ile yanan ve deniz suyundan dahi istifade edilemeden iki saat içinde kül olan
Çiragan yangini dolayisiyla Iltihatçilar pek fena hirpalanmislardir.
17 Ocak 1875 günü
Istanbul’un ilk “Yeralti treni/Metro”su hizmete girmisti. Sultan Abdülaziz
Hân’in saltanatinin son yillarinda çalismaya baslayan ve halk dilinde
“Tünel” diye anilan “Yeralti treni” on dokuzuncu yüzyil
Istanbul’undan günümüze kadar gelebilen yegâne vesait-i nakliyedir.
Karaköy’le
Beyoglu’nu birbirine baglayan ve Fransizlarca “Metro” diye anilan bu
vesait-i nakliyeye Türkçe’de “Yeralti treni” demek varken Baticiligimiz
icabi (!) “Metro” kelimesi aynen alinmis ve Istanbul’un trafik kesmekesinin
halli mevzuunda bu kelime son yillarda da sik sik tekrarlanir olmustur.
Henry Gawan adli
bir Fransiz mühendisi Dogu’ya yaptigi seyahatte -Istanbul’a da ugramis ve o
yillarda “Pera” diye anilan Beyoglu ile “Galata/Karaköy” arasini en
kisa yolla birbirine baglayan Yüksek kaldirim’dan hergün pek çok sayida insanin
inip çiktigini görüp o civarda açilacak bir yeralti yolunda isleyecek trenin büyük
bir ihtiyaca cevap verecegini düsünmüs, tabii bu arada herseyden evvel isin
“kâr” yönünü hesaplamis ve Fransa’ya döner dönmez taninmis insaat
firmalariyla temasa geçmistir.
Fransiz
firmalarindan iltifat göremeyen Henry Gawan, daha sonra Ingilizlere müracaat etmis ve
Istanbul’un ilk yeralti treni Ingilizlerce insâ olunup, tahminen yüz elli bin
Ingiliz lirasina mal olmustur.
Bes yüz elli metre
uzunlugundaki bu yeralti treni, 1914 yilina kadar Ingilizlerce isletilip bu tarihte bir
osmanli sirketine devredilmis, 1939’da ise, IETT eline geçmistir. Ikinci Dünya
Savasi’nda malzeme yoklugundan çalistirilamayan yeralti treni halen faaldir.
Çiragan Sarayi
yangini
1908
Mesrutiyeti’nin ilk Meclis-i Meb’usâni Ayasofya’daki binada toplanmis
iken, sonralari Meclis baskani Ahmed Riza’nin israriyle Çiragan Sarayi’na
tasinmistir. Bu nakil isine zamanin pâdisahi Sultan Resad muhalefet etmisse de, Ahmet
Riza Bey isi bir oldu bittiye getirmis, büyük masrafla Çiragan ta’mir olunmus, bu
arada Yildiz Sarayi’ndaki kiymetli san’at eserleri de Çiragan’a
tasinmistir!..
Bu sekilde Meclis-i
Meb’usân ittihaz edilen Çiragan Sarayi 90 yil evvel 19 Ocak 1910 Çarsamba günü
yanmis, muhtesem bina ile beraber nadide san’at eserleri ve ilk Meclis-i
Meb’usan zabitlarinin mühim bir kismi maalesef kül olmustur!..
Sözde elektrik
kontagi ile yanan ve deniz suyundan dahi istifade edilemeden iki saat içinde kül olan
Çiragan yangini dolayisiyla Iltihatçilar pek fena hirpalanmislardir.
