| HUDDÂMÜ'L-KÂBE |  |
Islâm topraklarini batili emperyalist güçlerin himaye,
tecavüz ve isgaline karsi muhafaza etmek gayesiyle kurulmus bir cemiyet.
Kâbe Hizmetkârlari Cemiyeti 1913'de kuruldu. Baskanligina
Mevlana Muhammed Abdülbarî, genel sekreterliklerine de Mevlevi Sevket
Ali ve Hüseyin Kidwaî getirildi. Bunlarin üçü de
Hindistanlidir.
Cemiyet, Mevlana Abdülbarî'nin üstün teskilatlanma çalismalarinin
bir ürünüdür.
Cemiyetin baslica gayesi, Kâbe ve diger mukaddes Islâm
beldelerine saygiyi devam ettirmek ve buralari gayr-i müslimlerin
saldirilarina karsi korumak ve savunmakti. Çünkü Ortadogu'nun
problemli sartlari içinde bu görevi, sadece Osmanli devletinden
beklemek mümkün degildi. Bu konuda Osmanlilardan baska diger müslümanlarin
da yardimlarina ihtiyaç vardi (Gail Minault, The Khilafat Movement,
Newyork 1982, s. 35).
Cemiyet, kültürel sahada faaliyetlerde bulunmak üzere
kitaplar yayinlamistir. Bu kitaplardan Ilki, cemiyetin genel sekreteri Kidwaî
tarafindan kaleme alman "Islâm'a Çekilen Kiliç yahut
Alemdarân-i Islâm'i Müdafaa, Londra 1919'dir. Eserin konusu,
Osmanli murahhas heyetinin Paris Sulh Konferansi (18 Ocak 1919)'na sundugu
muhtira ile konferansin Onlar Konseyi tarafindan Osmanli heyetine verilen
cevabin isigi altinda Osmanli Islâm Devleti Meselesi'nin tahlilidir.
Degisik bir ifadeyle eser, Osmanli hilafetinin batili devletlere karsi bir
savunmasidir. (Movement, a.g.e., s.6).
Kidwaî eserinin önsözünde sunlari söylemektedir:
"-Türklere isnad edilen haksiz tecavüzler, tarih ve Insanlik
huzurunda mutlaka savunulmali ve onlar hakkindaki gerçekler açikça
ortaya konulmalidir. Iste ben, onlarin din kardesi olmam hasebiyle bu vazifeyi
yerine getiriyorum. Gerçi çok iyi bir dava vekili degilim. Fakat
dogru bir dava, çok iyi dava vekillerine de o kadar muhtaç
degildir. Dünya nüfusunun 1/3'ünü meydana getiren ve müslümanlarin
vahdet merkezi olan bir devleti yikmak hiç süphesiz adaletsizliktir."
Cemiyetin gerçeklestirmeyi arzuladigi projeler arasinda ise sunlar
yer almaktaydi:
Hac tasimaciliginda tekel olan 0ngiliz firmalariyla rekabet etmek ve Bombay
ile Cidde güzergâhindaki hacilari tasimada kullan Ilmak üzere
gemiler satin almak ve müslümanlara ait bir gemi sirketi kurmak;
Mukaddes beldeleri korumak için Arap denizinde müslümanlara ait
bir deniz filosu bulundurmak veya en azindan -bu amaç için Osmanli
deniz kuvvetlerine bir zirhli savas gemisi vermek. Bu projelerin hiçbirinin
gerçeklesememesi halinde bir veya Iki uçak satin almarak Türkiye'ye
hediye etmek. Ayrica zor durumda bulunan Islâm ülkelerini yok
olmaktan kurtarmak amaciyla Islâm dünyasindan yardim toplamak
(Menault, ayni eser, s. 36).
1. Dünya Savasi esnasinda Ingiltere, Mekke Serifi Hüseyin'i
Osmanli hilafetine karsi isyan ettirmekle, Islâm dünyasinin Hüseyin'in
arkasinda toplanacagini, hiç olmazsa onun manen desteklenecegini ummustu.
Ne var ki, beklenilen gelismeler bu dogrultuda olmamis, aksine Halifeyi en zor
aninda "arkadan vurma çilginligi"ni gösteren Hüseyin
siddetle kinanmaktan kurtulamamistir. Bu noktada Ilk protesto, Mevlana Abdülbari'nin
liderligindeki Hüddâmü'l-Kâbe Cemiyeti'nden gelmistir. Abdülbari,
Hind ulemasindan bir fetva çikartarak Serif Hüseyin'i lanetletir, bu
arada Halife'ye karsi olan bagimliliklarini ise perçinlettirir. Güney
Asyali Müslümanlarin bu çabalari Türkiye'ye su sekilde
yansir:
"... Müslümanlarin halifesine isyan eden Mekke Emiri Hüseyin'in
bu alçakça hareketi Hindistan'da duyulur duyulmaz her yerde
toplantilar yapildi, nutuklar ve hutbeler irad edildi. Öncelikle
Hindistan'daki müslüman basin, Hüseyin'in böyle bir zamanda
Islâm halifesine karsi isyan etmesini Islâm dünyasinin
kalbine dogrultulmus bir hançer olarak telakki etmistir. Daha sonra ise,
Hind 0ttihad-i Islâm Cemiyetinin bütün subeleri birleserek bu
haince harekete karsi durulmasini, Hüseyin taraftarlarina düsmanlik
ilan edIlmesini ve Islâm Serîati'ni temelden sarsacak olan bu isyani
destekleyecek her türlü yardimdan kaçinmasi için hükümete
müracaatta bulunulmasini kararlastirdi... Her ne kadar Hindistan'daki
Ingiliz gazeteleri ile bazi Mecusi basini Hicaz'daki kiyami, Hind Müslümanlarinin
menfaatleri açisindan hayirli bir gelisme seklinde degerlendiriyorlarsa
da bu isyan, Hindlilerce genel kabul görmedi. Zira görüyoruz ki,
Hind Müslüma n lari bu kiyama asla taraftar olmadiklari gibi, baska
cemiyetler akdederek, Ittihad-i Islâm subelerini birlestirerek hep bir
agizdan Serif Hüseyin'in yaptigi Isleri pek agir bir dille kiniyorlar ve
onun yaptigi kiyami bir hiyânet ve küfür olarak telakki
ediyorlar. KIsacasi Hind basinini gözden geçirenler görürler
ki, -dogrudan dogruya Ingiliz emellerini destekleyen birkaç istisna
disinda- genelde Hind basini, Serif Hüseyin olayini kinama noktasinda müttefiktirler"
("Sâbik Mekke Emiri Hüseyin ve Hind Matbuati", Sebilürresad,
c. XIV, s. 179-180 ve 192-193, Istanbul 6 Tesrin-i Evvel 1332).
